“အသံညီၿပီး အလုပ္တူဖို႕” အတြက္ အျမင္တူၿပီး အေတြးညီၾကပါစို႕
အပိုင္း - ၃
ေမာင္ေရႊ
ဇူလိုင္ ၆၊ ၂၀၀၉
၄၃။ ယခုေဆာင္းပါးရဲ႕ ပထမပိုင္းကေတာ့ လူထုအားကို အသံုးျပဳၿပီး အာဏာရွင္စနစ္ကို ေတာ္လွန္ၾကရာမွာ အဆင့္(၃) ဆင့္ကို ေက်ာ္ျဖတ္ႏိုင္ဖို႕ လုိအပ္ေၾကာင္းနဲ႕ ယေန႕အခ်ိန္အထိ အာဏာရွင္စနစ္ကို ျဖဳတ္မခ်ႏိုင္ရတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းမ်ားကို ေလ့လာတင္ျပခဲ့ပါတယ္။ ႏိုင္င့ံအေရး၊ ဒီမိုကေရစီအေရးမ်ားမွာ တက္ၾကြစြာ ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ၾကဖို႕၊ လူထုရဲ႕ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကမွဳမ်ားကို ေလ်ာ့ခ်ႏိုင္ဖို႕၊ တပ္မေတာ္ရဲ႕ ပူးေပါင္းပါ၀င္မွဳ ရယူႏိုင္ဖို႕၊ စသည့္က႑မ်ားရဲ႕ အေရးႀကီးပံုမ်ားကို အဓိကထား တင္ျပခဲ့ပါတယ္။
ေဆာင္းပါး ဒုတိယအပိုင္းမွာေတာ့ ျမန္မာ့ ႏိုင္ငံေရး အခင္းအက်င္းတစ္ခုလံုးကို အေတြးပံုစံတစ္ခုနဲ႕ ခင္းက်င္းတင္ျပခဲ့ၿပီး ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးေလာကရဲ႕ ျပင္ပ ရပ္၀န္းက ႏိုင္ငံျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး တြန္းအားေတြ၊ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ေလာကထဲက Players အသီးသီးအေပၚ က်ေရာက္ေနတဲ့ ဖိအားေတြကို လူထုေတာ္လွန္ေရး ျဖစ္စဥ္အဆင့္ (၂)နဲ႕ (၃)အတြက္ အက်ဳိးရိွေစရန္၊ အဟန္႕အတား မျဖစ္ေစရန္၊ ေလ့လာ တင္ျပခဲ့ပါတယ္။
ယခု တတိယအပိုင္းမွာေတာ့ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးေလာကရဲ႕ အဓိက Player ျဖစ္တဲ့ န၀တ/ နအဖရဲ႕ လုပ္ရပ္မ်ားကို ဗဟိုျပဳေလ့လာၿပီး လူထုေတာ္လွန္ေရး ျဖစ္စဥ္အဆင့္ဆင့္ ျဖစ္ေပၚေအာင္ျမင္ေစေရး အတြက္ န၀တ/နအဖအေပၚ တန္ျပန္ေဆာင္ရြက္ သင့္တာမ်ားကို ေလ့လာတင္ျပသြားပါမယ္။
န၀တ / နအဖ
၄၄။ န၀တ/နအဖရဲ႕ အာဏာရွင္စနစ္နဲ႕ အုပ္စိုးေနတဲ့ အႏွစ္(၂၀)ေက်ာ္ ကာလအတြင္း သူ႕ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ ေၾကညာခ်က္မ်ား၊ ဥပေဒမ်ားကို ၾကည့္ရင္ သူ႕ရဲ႕ ဒီမိုကေရစီ အေရၿခံဳ အာဏာရွင္ အက်င့္စရိုက္နဲ႕ လုပ္ရပ္မ်ားအျပင္ ကိုယ္ေပးတဲ့ ဂတိနဲ႕ ကုိယ္ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ ေၾကညာခ်က္မ်ား ကိုယ္တိုင္ ျပန္လည္ခ်ဳိးေဖာက္ေနတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းအျဖစ္ ျမင္ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
(၁၈-၉-၁၉၈၈)ရက္ေန႕မွာ ေၾကညာခ်က္ ၁/၈၈ နဲ႕ ဒီမိုကေရစီနည္းက် ပါတီစံုအေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပ ေပးပါမယ္လို႕ ဂတိျပဳ၊ ေၾကညာခ်က္ ၂/၈၈ နဲ႕ ၁၉၇၄ ဖြဲ႕စည္းပံုပါ State Institutions မ်ားကို ဖ်က္သိမ္း ေၾကာင္း ေၾကညာၿပီး န၀တ အာဏာသိမ္းခဲ့ပါတယ္။
ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးစနစ္ေတြ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႕၊ ၾကားျဖတ္ အစိုးရ ဖြဲ႕စည္းေပးဖို႕ ေတာင္းဆိုေနတဲ့ လူထုကို လက္နက္အားကိုးနဲ႕ ႏွိမ္နင္းခဲ့ပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ ဥပေဒ၊ ျပည္သူ႕ လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒ၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားမွတ္ပံုတင္ျခင္းဥပေဒ၊ စသည့္ ဥပေဒမ်ားကို ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲ ၿပီးရင္ အာဏာ လႊဲအပ္ေပးပါ့မယ္လို႕ ႏွဳတ္ဂတိေတြ အထပ္ထပ္ ေပးၾကပါတယ္။
ဒီလိုနဲ႕ပဲ ၁၉၉၀ခုႏွစ္ ေမလ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပ ႏိုင္ခဲ့ၿပီး အနိုင္ရပါတီ NLD ေပၚထြက္လာခဲ့သလို လူထုက ေရြးခ်ယ္ေပးလိုက္တဲ့ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား လည္းေပၚထြက္လာပါတယ္။
၄၅။ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ကို ျမင္ေတြ႕ၿပီးတဲ့ေနာက္ စစ္အာဏာရွင္တစ္စု ေလသံေတြ ေျပာင္းလာခဲ့ပါၿပီ။ ဗိုလ္ေစာေမာင္ တစ္ေယာက္ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ရာမိုစ့္ လုပ္ႏိုင္တဲ့ အခြင့္အေရး လက္၀ယ္ရေနတာကို လ်စ္လ်ဴရွဳလိုက္ၿပီး ဗိုလ္ေန၀င္း လမ္းေၾကာင္းကို လိုက္ဖို႕ ဆံုးျဖတ္လိုက္ပါတယ္။
ရက္ေပါင္း (၆၀)အၾကာ (၂၇-၇-၁၉၉၀) ရက္ေန႕မွာ ေၾကညာခ်က္ ၁/၉၀ ကို န၀တက ထုတ္ျပန္ေၾကညာပါတယ္။ ေရွ႕က ေပးထားခဲ့တဲ့ ဂတိစကားမ်ားကို မေျပာခဲ့သလို ေနလိုက္ၾကပါတယ္။ ပထမအႀကိမ္ ဂတိမတည္ျခင္းပါ။
ေၾကညာခ်က္အရ တိုင္းျပည္ရဲ႕ တရားစီရင္ေရး၊ ဥပေဒျပဳေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အာဏာ သံုးရပ္စလံုးကို န၀တက ဆက္လက္ စြဲကိုင္ထားမယ္။ အာဏာလြဲမေပးႏိုင္ဘူး၊ ေခၚယူေပးရမယ့္ လႊတ္ေတာ္နဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲအႏိုင္ရ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားရဲ႕ အလုပ္ဟာ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ေရးဆြဲဖို႕ ျဖစ္တယ္လို႕ တရား၀င္ ေျပာလိုက္ျခင္းပါ။
ေၾကညာခ်က္ရဲ႕ အပိုဒ္ (၁၂)နဲ႕ ျပည့္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ေခၚေပးမည့္အေၾကာင္း ဂတိ ေပးထားေပမယ့္ အခ်ိန္ဇယား ေဖၚျပထားျခင္း မရိွပါဘူး။
၄၆။ န၀တရဲ႕ ၁/၉၀ ေၾကညာခ်က္ထြက္အၿပီး ၂ရက္အၾကာမွာ NLD က ဂႏီၵခန္းမေၾကညာစာတမ္းကို ထုတ္ျပန္ ေၾကညာပါတယ္။ ဆိုလိုရင္းကေတာ့ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္မွာ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ေရးဆြဲရမယ္ဆိုတဲ့ န၀တ ၁/၉၀ ပါ အခ်က္ကို လက္ခံတယ္၊ သို႕ေသာ္ လႊတ္ေတာ္၏ အာဏာစက္ရိွဖို႕နဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား အခ်ဳပ္အခ်ယ္ လြတ္ ကင္းစြာနဲ႕ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္တဲ့ ဒီမိုကေရစီအေျခခံရိွတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္ျဖစ္ဖို႕အတြက္ အာဏာလြဲေျပာင္းမွဳရိွမွ ျဖစ္မယ္။ ဒီ့အတြက္ NLD က ၁၉၉၀ခုႏွစ္ ယာယီဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒ (မူၾကမ္း) ကို အျခားပါတီမ်ားနဲ႕ တိုင္ပင္ ညိွႏိုင္းမယ္၊ န၀တ နဲ႕ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးအေျဖရွာမယ္။ ယင္း ယာယီဖြဲ႕စည္းပံု ဥပေဒနဲ႕ လြတ္ေတာ္ေခၚယူျခင္း၊ အစိုးရဖြဲ႕စည္းျခင္း နဲ႕ အာဏာလြဲေျပာင္းမွဳလုပ္ရန္ အဆိုျပဳတဲ့ ေၾကညာခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။
၄၇။ လက္နက္အားကိုးနဲ႕ အာဏာသိမ္း၊ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒမရိွပဲ တိုင္းျပည္ကို မာရွယ္ေလာနဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ ေနတာထက္စာရင္ ေရြးေကာက္ပြဲအႏိုင္ရ ႏိုင္ငံေရး ပါတီနဲ႕ ညိွႏိုင္းကာ ယာယီဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥေပဒနဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စနစ္ကို ထူေထာင္၊ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ျပည္သူ႕ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ျပည္သူေတြရဲ႕ ဆႏၵကို ကိုယ္စားျပဳတဲ့ ႏိုင္ငံဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို အေႏွာင္အဖြဲ႕ကင္းကင္း၊ ကန္႕သတ္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္မွဳမပါ လြတ္လပ္စြာ ေဆာင္ရြက္ ႏိုင္ေစ မယ့္ လမ္းကို န၀တက မေရြးခ်ယ္ခဲ့ပါဘူး။
စက္တင္ဘာလ ေနာက္ဆံုးထား လႊတ္ေတာ္ ေခၚေပးဖို႕ ေတာင္းလိုက္တဲ့ NLD ကို စက္တင္ဘာလအတြင္းမွာ NLD ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို ဖမ္းဆီး အေရးယူျခင္း နဲ႕ န၀တက တုန္႕ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ရလဒ္ကေတာ့ ယေန႕အထိ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး မတည္ၿငိမ္တဲ့၊ မဖြ႕ံၿဖိဳး မတိုးတက္တဲ့ ႏိုင္ငံတစ္ခု အျဖစ္ဆက္လက္ တည္ရိွေနျခင္းပါ။ လမ္းေရြးမွားတဲ့ ဗိုလ္ေစာေမာင္တစ္ေယာက္ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ရားမိုစ့္ မျဖစ္လိုက္ပဲ စိတၱဇေရာဂါျဖစ္ကာ မထင္မရွား ဇာတ္သိမ္းပါတယ္။
၄၈။ (၂၄-၄-၁၉၉၂) ရက္ေန႕မွာ န၀တက ေၾကညာခ်က္ ၁၁/၉၂ နဲ႕ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ေနရာမွာ အမ်ဳိးသား ညီလာခံကို အစားထိုး လိုက္ပါတယ္။ သူထုတ္ျပန္ ေၾကညာခဲ့တဲ့ ၁/၉၀ ေၾကညာခ်က္နဲ႕ မ်ားစြာ ကြဲလြဲသြားပါၿပီ။ ဒုတိယအႀကိမ္ ဂတိ မတည္ျခင္းပါ။
ညီလာခံ ကိုယ္စားလွယ္ ၇၀၂ဦးမွာ ေရြးေကာက္တင္ေျမာက္ထားသူ ၁၀၇ ဦးနဲ႕ ႏိုင္ငံေရးပါတီကိုယ္စားလွယ္ ၄၉ဦး ကလြဲလို႕ က်န္တဲ႕ ၅၄၄ဦး (၇၈%) ကို န၀တက ေရြးခ်ယ္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒုတိယ အခ်က္က အမ်ဳိးသား ညီလာခံမွာ ေဆြးေႏြးၾကတဲ့အခါ လိုက္နာၾကရမယ့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ (၆) ခုကို န၀တက ႀကိဳတင္စည္းကမ္းခ်က္မ်ားအျဖစ္ ခ်မွတ္ထားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ လူထုက ေရြးခ်ယ္ေပးလိုက္တဲ့ လူထု ကိုယ္စားလွယ္ မ်ားက လူထုအက်ဳိးအတြက္ လူထုဆႏၵနဲ႕အညီ လြတ္လပ္စြာ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ကို ေဘာင္ခတ္လိုက္ ျခင္းပါ။ ဒီမိုကေရစီ တန္ဖိုးမ်ားကို ထင္ထင္ရွားရွား မထီမဲ့ျမင္ ျပဳလိုက္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
န၀တ ေၾကညာခ်က္ ၁/၈၈ နဲ႕ ေဖၚျပခဲ့တဲ့ ဒီမိုကေရစီစနစ္ ထူေထာင္ပါ့မယ့္ ဆိုတဲ့ အခ်က္ကို အေျခခံက်က် ေဖါက္ဖ်က္လိုက္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အေျပာတစ္မ်ဳိး အလုပ္တစ္မ်ဳိးဇာတ္လမ္း ပီျပင္လာပါၿပီ။
၄၉။ ဒီ့အျပင္ အမ်ဳိးသားညီလာခံကို စိတ္တိုင္းက် ခ်ယ္လွယ္ ႏိုင္ေစမယ့္ အခ်က္ေတြကိုလည္း က်င္းပျခင္းဆိုင္ရာ စည္းမ်ဥ္း၊ စည္းကမ္းမ်ားမွာ အႀကံအစည္ရိွရိွ ထည့္သြင္းထား ပါတယ္။ ဥပမာ အစည္းအေ၀းကို (၂)ရက္ ပ်က္ကြက္သူ ကိုယ္စားလွယ္အား ညီလာခံက ထုတ္ပယ္ဖို႕ က်င္းပေရး ေကာ္မတီက စဥ္းစား ဆံုးျဖတ္ႏိုင္တာ၊ ညီလာခံမွာ ေဆြးေႏြး ညိွႏိုင္းၾကတာေတြကို ျပင္ပမွာ ေျပာခြင့္မျပဳတာ၊ စတဲ့အခ်က္မ်ား ျဖစ္ပါတယ္။
တိုင္းျပည္နဲ႕ လူထုအေရး ေဆြးေႏြးမွဳ မ်ားကို လူထုက လြတ္လပ္စြာ သိခြင့္မရတဲ့ အေျခအေနပါ။ ညီလာခံရဲ႕ စုဖြဲ႕မွဳပံုစံကလည္း န၀တ စိတ္တိုင္းက် ခ်ယ္လွယ္ႏိုင္ဖို႕ ဖန္တီးထားတဲ့ ပံုစံတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။
ညီလာခံရဲ႕ အစုအဖြဲ႕ (၇)ခုမွာ ေရြးေကာက္ခံ ကိုယ္စားလွယ္ မ်ားနဲ႕ ႏိုင္ငံေရးပါတီ ကိုယ္စားလွယ္ မ်ားကို တစ္စုထားၿပီး က်န္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို (၆) စုခြဲ ေနရာခ် ထားျခင္းျဖင့္ စံုညီအစည္းအေ၀းမ်ားမွာ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားရဲ႕ အသံအေပၚ န၀တ/ နအဖ လူမ်ားရဲ႕ အသံနဲ႕ လႊမ္းမိုး ႏိုင္ေအာင္ စီစဥ္ထားျခင္းပါ။
၅၀။ ၁၉၉၀ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလ ေနာက္ပိုင္းမွာ ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ားအားလံုးနီးပါးေလာက္ အဖမ္းခံၾကရလို႕ NLD ပါတီမွာ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္း အေျပာင္းအလဲမ်ားစြာ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ေခါင္းေဆာင္မွဳအသစ္နဲ႕ အတူ အမ်ဳိးသား ညီလာခံကို NLD ကိုယ္စားလွယ္မ်ား တက္ေရာက္ျခင္းျဖင့္ ဂႏီၵခန္းမ ေၾကညာစာတမ္းပါ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားကို အေလ်ာ့ေပးလိုက္ပါတယ္။
၁၉၉၃၊ ဇႏၷ၀ါရီလမွာ အမ်ဳိးသားညီလာခံ စတင္ပါတယ္။ ပထမဆံုးညီလာခံမွာတင္ န၀တရဲ႕ ေဘာင္ခတ္ထားမွဳ ျပႆနာေတြ ညီလာခံမွာ စတင္ေပၚေပါက္လာပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီအေျခခံမရိွတဲ့ အေျခအေနမွာ အာဏာရွင္ရဲ႕ စြက္ဖက္မွဳအျပည့္နဲ႕ ေရးဆြဲရမည့္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုတာ လူထုကိုယ္စားလွယ္ မ်ား စတင္သေဘာေပါက္ခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ခိုင္းတာအကုန္လုပ္မည့္ န၀တ ကိုယ္စားလွယ္က အမ်ားစုမို႕ ညီလာခံကေတာ့ တစ္ေရြ႕ေရြ႕ ခ်ီတက္လ်က္ရိွၿပီး န၀တ/နအဖ စိတ္တိုင္းက် ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအတြက္ အေျခခံ မူမ်ားကို ဆက္လက္ပံုေဖၚခဲ့ပါတယ္။ စစ္အာဏာရွင္ လက္ပါးေစမ်ားနဲ႕ ညီလာခံအတြင္း အတိုက္အခံျဖစ္ခဲ့တဲ့ ညီလာခံ ကိုယ္စားလွယ္အခ်ိဳ႕ကို ညီလာခံျပင္ပမွာ ရာဇ၀တ္ပုဒ္မတပ္ အေရးယူတာေတြ ျမင္ေတြ႕လာရပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားညီလာခံကိုယ္စားလွယ္အခ်ဳိ႕ ျပည္ပသို႕ ေရွာင္တိမ္းလာခဲ့ၿပီး ညီလာခံမွာ န၀တ/နအဖ အႀကိဳက္ ေဆာင္ရြက္ေနရတာေတြကို ေဖၚထုတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။
၅၁။ ၁၉၉၅ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလ၊ ညီလာခံရဲ႕ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားကို ျပန္လည္ သံုးသပ္ ျပင္ဆင္ေပးဖို႕၊ ေဆြးေႏြးမွဳ မ်ားအား လူထုကို ထုတ္ျပန္ အသိေပးရာမွာ အျဖတ္အေတာက္ ဆင္ဆာမလုပ္ဖို႕၊ စစ္အာဏာရွင္ေတြနဲ႕ ညီလာခံ အတြင္း အတိုက္အခံ ေျပာဆိုသူမ်ားကို ရာဇ၀တ္ပုဒ္မမ်ားတပ္ကာ အေရးယူခဲ့ျခင္းမ်ား ဆက္လက္မျပဳလုပ္ဖို႕ စသည့္ အခ်က္မ်ားကို NLD ကိုယ္စားလွယ္ မ်ားက အေရးဆို ကန္႕ကြက္ခဲ့ၾကပါတယ္။
န၀တရဲ႕ ညီလာခံေကာ္မရွင္က လိုက္ေလ်ာမွဳမရိွပဲ ညီလာခံ (၂) ရက္ ပ်က္ကြက္ျခင္းေၾကာင့္ ညီလာခံက အၿပီးအပိုင္ ထုတ္ပယ္ ေၾကာင္း ေၾကညာ ခဲ့ပါတယ္။ သံုးလခန္႕အၾကာ ဇြန္လ (၇) ရက္ေန႕မွာ န၀တက ဥပေဒအမွတ္ ၅/၉၆ ကို ထုတ္ျပန္ ေၾကညာ လိုက္ပါ တယ္။ အမ်ဳိးသားညီလာခံရဲ႕ လုပ္ငန္း တာ၀န္ေတြအေပၚ ဆန္႕က်င္ကန္႕ကြက္သူမ်ားကို ေထာင္ဒဏ္ (၅)ႏွစ္ ကေန အႏွစ္ (၂၀)အထိ အျပစ္ေပးႏိုင္ဖို႕ စီစဥ္ေရးဆြဲထားတဲ့ ဥပေဒပါ။ တနည္းအားျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုဥပေဒကို န၀တ/ နအဖရဲ႕ စိတ္တိုင္းက် ျဖစ္လာေစဖို႕အေရး ႀကိဳးပမ္းမွဳကို လံုး၀လက္ေလ်ာ့မွာ မဟုတ္ေၾကာင္း ေျပာင္ေျပာင္ တင္းတင္း ျပသလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၁/၉၀ ေၾကညာခ်က္မွာ ေရြးေကာက္တင္ေျမာက္ခံ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ေဆာင္ရြက္ရမည့္ အလုပ္လို႕ အတိအလင္း ေဖၚျပထားခ်က္ကို လစ္လွ်ဴရွဳ႕လိုက္ၿပီး ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုဥပေဒသစ္ ေရးဆြဲျခင္းသည္ နအဖ ရဲ႕ အလုပ္ျဖစ္သြားပါၿပီ။ တတိယအႀကိမ္ ဂတိ မတည္ျခင္းပါ။
၅၂။ ၂၀၀၃ခုႏွစ္၊ ေမလ (၃၀)ရက္ေန႕မွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဒီပဲရင္း လုပ္ႀကံမွဳေၾကာင့္ ရင္ဆိုင္လာရတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ ဖိအား မ်ားကို ေလ်ာခ်ဖို႕ နအဖက လမ္းျပေျမပံု (၇)ဆင့္ကို ၂၀၀၃ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လမွာ ေၾကညာပါတယ္။ ဆိုလိုရင္း ကေတာ့ တို႕ ဒီလမ္းအတိုင္း သြားမယ္။ လိုက္ခ်င္ရင္ လိုက္ၾက၊ တို႕ကေတာ့ အေျပာင္းအလဲမရိွဘူး ဆိုတာ အျပတ္ေျပာ လိုက္တာပါ။
အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့့္ျမတ္ေရးဦးတည္ ေဆာင္ရြက္ဖို႕၊ အဲဒီလုပ္ငန္းမ်ားမွာ လူစံု တက္စံုပါႏိုင္ဖို႕၊ ဒီမိုကေရစီ အခြင့္အေရးမ်ား ေပးဖို႕၊ ဒီမိုကေရစီစံႏွဳန္းမ်ားကို လိုက္နာဖို႕ ေဆာ္ၾသ တိုက္တြန္း ၾကသူမ်ားအတြက္ အေျဖေပးလိုက္ျခင္းပါ။
အဆင့္(၁) အမ်ဴိးသားညီလာခံကို ျပန္စေတာ့ လူထုက ဆႏၵမဲေပး ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမာက္ ထားတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ (၁၃)ဦးနဲ႕ ပါတီကိုယ္စားလွယ္ (၂၉)ဦး ကို နအဖ ေရြးခ်ယ္ ေခၚယူ ထားတဲ့ (၁၀၄၄) ဦးနဲ႕ ၀ိုင္းရံ ထိန္းခ်ဳပ္ၿပီး ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ကို နအဖ စိတ္တိုင္းက် ပံုေဖၚလိုက္ၾကတာ ယေန႕ျမင္ေတြ႕ေနရတဲ့ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအတြက္ အေျခခံရမယ့္မူ၊ အေသးစိတ္ အေျခခံရမယ့္ မူမ်ား ကို နအဖက ၂၀၀၇ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလမွာ ထုတ္ျပန္လိုက္ပါတယ္။
လူထုဆႏၵ ကိုယ္စားျပဳႏိုင္ျခင္းမရိွတဲ့ စစ္အာဏာရွင္မ်ားရဲ႕ အလိုဆႏၵ အတိုင္း ေရးဆြဲထားတဲ့ ဖြဲ႕စည္းပံုဆိုင္ရာ အေျခခံမူမ်ား ႏိုင္ငံေရး ျမင္ကြင္းမွာ ေပၚေပါက္လာၿပီ။
၅၃။ ၂၀၀၇ခုႏွစ္၊ ေအာင္တိုဘာလ (၁၈)ရက္ေန႕မွာ နအဖက ေၾကညာခ်က္ ၂/၂၀၀၇ ကို ထုတ္ျပန္ေၾကညာ ပါတယ္။ ယခင္ေၾကညာခ်က္ ၁/၉၀ နဲ႕ လံုး၀ ဆန္႕က်င္ဖက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ၁/၉၀ ေၾကညာခ်က္နဲ႕ လႊတ္ေတာ္ ေခၚယူ ေပးပါမယ္လို႕ ဂတိေတြေပး၊ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားရဲ႕ အလုပ္က လႊတ္ေတာ္မွာ အေျခခံဥပေဒ ဆြဲဖို႕ပါလို႕ ေျပာခဲ့ၿပီး ယခု ၂/၂၀၀၇ ကေတာ့ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ တစ္ဦးမွ မပါ၊ နအဖရဲ႕ ေရြးခ်ယ္ဖြဲ႕စည္းေပးတဲ့ (၅၄)ဦး နဲ႕ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ (မူၾကမ္း) ေရးဆြဲေရးေကာ္မရွင္ ဖြဲ႕စည္းခန္႕အပ္တဲ့ ေၾကညာခ်က္ပါ။
ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို ထူေထာင္မယ္ ဆိုရင္ ဒီမိုကေရစီအေျခခံေတြကို ေဆာင္ၾကဥ္းေပးႏိုင္ရပါမယ္။ လူထုအတြက္ လူထုကိုယ္တိုင္ လူထုအားနဲ႕ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္တဲ့ ပတ္၀န္းက်င္တစ္ခုကို တည္ေဆာက္ေပးဖို႕က အစိုးရတစ္ရပ္ရဲ႕ တာ၀န္ပါ။ နအဖရဲ႕ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒေရးဆြဲလုပ္ရပ္ အဆင့္ဆင့္ကို ၾကည့္ရင္ နအဖအတြက္ နအဖကိုယ္တိုင္ နအဖအင္အားကို သံုးၿပီး ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းတစ္ခုအျဖစ္ ပံုေပၚေနတာကို စာဖတ္သူမ်ား ျမင္ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။
၁၉၈၈ခုႏွစ္ န၀တ အာဏာသိမ္းေတာ့ တပ္မေတာ္ရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းအသီးသီးက လက္ခံခဲ့တာ ၁/၈၈ ေၾကညာခ်က္ပါ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို ေဖၚေဆာင္ပါ့မယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ေၾကာင့္ ျဖစ္ခဲ့ရင္ ယခု န၀တ/နအဖ လုပ္ရပ္မ်ားကို တပ္မေတာ္ရဲ႕ အစိတ္အပိုင္း အသီးသီးက ယေန႕ ျပန္လည္ စဥ္းစားသင့္ပါၿပီ။
၅၄။ ကုလသမဂၢ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းက အခ်က္(၅) ခ်က္ပါ အဆိုျပဳခ်က္တစ္ရပ္ကို နအဖ စစ္အာဏာရွင္မ်ားထံ ဖြဲ႕စည္းပံု(မူၾကမ္း) ေရးဆြဲၿပီးသြားလို႕ ဆႏၵခံယူပြဲ မလုပ္မီမွာ အခ်ိန္မီ ေပးအပ္ခဲ့ပါေသးတယ္။
ဒီအခ်က္ေတြထဲမွာ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမူၾကမ္း ေရးဆြဲမွဳကို NLD အပါအ၀င္ ၂၀၀၄ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း အမ်ဳိးသား ညီလာခံမွာ မပါ၀င္ႏိုင္ခ့ၾဲကတ့ဲ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားနဲ႕အတူ ျပန္လည္သုံးသပ္ေရးဆြဲဖို႕၊ တိတိက်က် ေဖၚျပထားတ့ဲ အခ်ိန္ေဘာင္ တစ္ခု အတြင္းမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႕ ဗိုလ္သန္းေရႊတို႕ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးဖို႕၊ စတဲ့ အခ်က္ (၂)ခု ပါ၀င္ပါတယ္။
ဒီအဆိုျပဳခ်က္ကို နအဖက ၂၀၀၈ခုႏွစ္၊ မတ္လအတြင္းမွာ ပယ္ခ်လိုက္ပါတယ္။ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ေရးဆြဲတယ္ဆိုတာ လူထုက အာဏာအပ္ႏွင္းထားတဲ့ တရား၀င္ အစိုးရေတြကသာ လုပ္ၾကရတဲ့ အလုပ္ဆိုတဲ့ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာနယ္ပယ္မွာ လက္ခံထားတဲ့ “စံ” ကို နအဖက မသိက်ဳိးကၽြံျပဳလိုက္ကာ မိမိအစီအစဥ္ အတိုင္း ထင္ရာစိုင္းဖို႕ ျပင္ဆင္ခဲ့ပါတယ္။
၅၅။ ၂၀၀၈ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ (၉)ရက္ေန႕မွာ ေရးဆြဲၿပီးသြားတဲ့ ဖြဲ႕စည္းပံုဥပေဒ (မူၾကမ္း) ကို အမ်ားျပည္သူ ဖတ္ႏိုင္ဖို႕ ထုတ္ေ၀ျဖန္႕ခ်ီၿပီး ဆႏၵခံယူပြဲကိုလည္း ေနာက္ (၃၁)ရက္ အၾကာ ေမလ (၁၀)ရက္မွာ ျပဳလုပ္မယ့္ အေၾကာင္း နအဖ တဆက္တည္း ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။
ဒီအေျခခံဥပေဒအေၾကာင္း က်ယ္က်ယ္ပ်ံ႕ပ်ံ႕ သိရိွႏိုင္ဖို႕ လံုေလာက္တဲ့အခ်ိန္ လူထုကို မေပးခဲ့ပါ။ မီဒီယာေတြမွာလည္း အဆိုးအေကာင္း၊ အေၾကာင္းအက်ဴိး မွ်တေအာင္ ေဖၚျပခြင့္မျပဳပဲ ေထာက္ခံမဲ ထည့္ေရးကိုသာ နအဖပိုင္ မီဒီယာနဲ႕ ဆြဲေဆာင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ႀကိဳတင္မဲ ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႕ ၀န္ထမ္း မိသားစုမ်ားထံက ေထာက္ခံမဲကို ဖိအားေပးရယူခဲ့ၿပီး၊ ေမလ (၂)ရက္ေန႕မွာ နာဂစ္ မုန္တိုင္းေၾကာင့္ တိုင္းျပည္မွာ မႀကံဳဘူးေလာက္ေအာင္ ဒုကၡေရာက္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ ဆႏၵခံယူပြဲကို အတင္းက်င္းပၿပီး သူေရးထားတဲ့ ဖြဲ႕စည္းပံုကို အမ်ားက ေထာက္ခံၾကပါတယ္လို႕ လုပ္ယူလိုက္ပါတယ္။
၁၉၇၄ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဟာ (၁၄) ႏွစ္သာ တည္တံ့ လိုက္ပါတယ္။ ယခု ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုလည္း လူထုဆႏၵကို ထင္ဟပ္ျခင္း မရိွတာေၾကာင့္ ေရရွည္တည္တံ့မည့္ ဖြဲ႕စည္းပံု တစ္ရပ္ ျဖစ္မလာမွာ အေသအခ်ာပါ။
၅၆။ အထက္ပါ ျဖစ္စဥ္မ်ားကို ေလ့လာၾကည့္ရင္ နအဖဟာ သူ႕ဆႏၵ၊ သူျဖစ္ခ်င္တဲ့ပံုကို မျဖစ္ ျဖစ္ေအာင္ ပံုေဖၚ လာခဲ့တယ္ဆိုတာ ထင္ရွားလြန္းလွပါတယ္။ ကုလသမဂၢအပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာအစိုးရမ်ား၊ အဖြဲ႕အစည္း မ်ားရဲ႕ ဒီမိုကေရစီက်င့္သံုးဖို႕၊ အတိုက္အခံမ်ားနဲဲ႕ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးဖို႕၊ တိုက္တြန္း အေရးဆိုမွဳမ်ားကိုလည္း နည္းမ်ဳိးစံုသံုးၿပီး ျငင္းပယ္ခဲ့၊ လစ္လွ်ဴရွ႕ခဲ့ ၿပီးပါၿပီ။
၁၉၉၀ရလဒ္ကို ေျဗာင္က်က် လက္မခံခဲ့တဲ့အျပင္ ဒီပဲရင္းလုပ္ႀကံမွဳလို အၾကမ္းဖက္ နည္းနဲ႕လည္း အတိုက္အခံမ်ားကို ႏိုမ္နင္း၊ ေရႊ၀ါေရာင္ ေတာ္လွန္ေရးမွာလည္း သံဃာကို အမ်ားေရွ႕မွာ ရိုက္ႏွက္ သတ္ျဖတ္ ျပခဲ့ ၿပီးပါၿပီ။
ယခု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံေရး ေလာကထဲမွာ လွဳပ္ရွားႏိုင္စြမ္းမရိွေအာင္ နည္းမ်ဳိးစံုနဲ႕ ဆက္လက္ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ေနဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အႏွစ္ ၂၀ေက်ာ္ ႀကိဳးစားလာခဲ့တဲ့ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ ဆက္လက္တည္ၿမဲေရး အစီအစဥ္ကို ဘယ္လိုနည္းနဲ႕မွ အပ်က္ခံမွာ မဟုတ္လို႕ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲကိုလည္း ျဖစ္ေအာင္ လုပ္သြားမွာ ေသခ်ာပါတယ္။ “စြမ္းအားရွင္” လို႕အမည္ရတဲ့ အၾကမ္းဖက္ဂိုဏ္းကို စနစ္တက် ဖြဲ႕စည္းထား ၿပီးၿပီမို႕ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာလည္း ၂၀၀၈ ဆႏၵခံယူပြဲလို နည္းမ်ဳိးစံုနဲ႕ ညစ္ပတ္ဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
လက္နက္ကိုင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႕မ်ား
၅၇။ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးေလာကမွာ ခ်န္လွပ္ထားလို႕ မရႏိုင္တဲ့ အေရးပါတဲ့ ပေလယာတစ္စုက လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရး အင္အားစုမ်ားပါ။ ၁/၉၀ ေၾကညာခ်က္ရဲ႕ အပိုဒ္ (၁၀)မွာ နအဖ (န၀တ) က ၄င္းတို႕ဟာ ႏုိင္ငံေရး အစုိးရ မဟုတ္လို႕ မည္သည့္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းႏွင့္မွ် ႏုိင္ငံေရးနည္းအရ ေစ့စပ္ ေဆြးေႏြးမွာ မဟုတ္ဘူးလို႕ ေဖၚျပ ထားေပမယ့္ ယခုအခါမွာေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႕မ်ားကို နယ္စပ္ လုံၿခံဳေရးတပ္မ်ားအျဖစ္ ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းဖို႕ နအဖက ဖိအားေပး ေဆာင္ရြက္ေနတာ ေတြ႕ရပါတယ္။
၅၈။ ၿငိမ္းအဖြဲ႕ေတြ အသြင္ေျပာင္းၾကရင္ နအဖက ႏိုင္ငံေရးအရ အက်ဳိးအျမတ္ ထြက္မယ့္အျပင္ ေနာင္လာမည့္ လႊတ္ေတာ္နဲ႕ အစိုးရမ်ားကို လံုး၀မွဳ႕စရာမလိုတဲ့ အင္အားတစ္ခုကို ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က ပိုင္ဆိုင္ထားမွာ ျဖစ္ပါ တယ္။
ၿငိမ္းအဖြဲ႕မ်ား အသြင္ေျပာင္းဖို႕ ျငင္းၾကရင္လည္း ရန္သူျပၿပီး တပ္တြင္းညီညြတ္ေရး တည္ေဆာက္ေနၾက ဗ်ဴဟာေဟာင္းနဲ႕ စစ္အာဏာရွင္မ်ားက တပ္ကို စည္းရံုးသိမ္းသြင္းၿပီး ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲကို စိတ္တိုင္းက် ခ်ယ္မွဳန္း ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ၿငိမ္းအဖြဲ႕အားလံုး အသြင္ေျပာင္းမွာ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ နအဖ ႀကိဳတြက္ ထားၿပီးသားပါ။ နအဖ အာရံုစိုက္ေနတာက မြန္၊ ကရင္နဲ႕ ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း ေဒသမ်ားသာ ျဖစ္လို႕ နယ္ေျမ စိုးမိုးေရးကို အဲဒီေဒသမ်ားမွာ ၂၀၁၀ မတိုင္မီွ အားသြန္ခြန္စိုက္ လုပ္မယ္လို႕ ယူဆမိပါတယ္။ ဒီအယူအဆမွန္မယ္ ဆိုရင္ ဗိုလ္ရဲျမင့္တစ္ေယာက္ အမ်ားအျမင္လွေအာင္ ၿငိမ္းအဖြဲ႕ေတြနဲ႕ ႀကိဳးစားပမ္းစား ညိွႏိုင္း တာေတြ လုပ္ျပပါလိမ့္မယ္။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ ကိုလည္း ပံုမွန္အတိုင္း က်င္းပပါလိမ့္မယ္။
၅၉။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႕မ်ားရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္ျဖစ္တဲ့ တစ္ႏိုင္ငံမွာ စစ္တပ္ တစ္တပ္တည္း ျဖစ္ရမယ္ ဆိုတာကို လက္ခံျခင္း၊ လက္ရိွအတိုင္း ပိုေနၿမဲ က်ားေနၿမဲ အေျခအေန အတိုင္းသြားဖို႕ နယ္စပ္လံုၿခံဳေရး တပ္မ်ားအျဖစ္ အသြင္ ေျပာင္းျခင္းလုပ္ငန္းကို ေနာင္တက္လာမည့္ အစိုးရ၊ လႊတ္ေတာ္မ်ားနဲ႕မွ ဆက္လက္ ညိွႏိုင္းသြားဖို႕ ေတာင္းဆိုခ်က္၊ စတဲ့ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားက ေနာင္ျဖစ္ေပၚလာမယ့္ လႊတ္ေတာ္ေတြမွာ အာဏာရွင္ရာထူးျဖစ္တဲ့ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္နဲ႕ ပါ၀ါကစားဖို႕အတြက္ အေကာင္းဆံုး အေနအထား ျဖစ္တာမို႕ တပ္မေတာ္ရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲလိုၾကတဲ့ အစိတ္အပိုင္းမ်ား အေနနဲ႕ ၿငိမ္းအဖြဲ႕မ်ားရဲ႕ တင္ျပခ်က္ဟာ လက္ခံသင့္တဲ့ အခ်က္တစ္ခုလို႕ ယူဆမိပါတယ္။
လူထု ေတာ္လွန္ေရး ရွဳ႕ေထာင့္ကၾကည့္ရင္ ၿငိမ္းအဖြဲ႕မ်ားက နအဖစစ္အာဏာရွင္မ်ားအေပၚ ယံုၾကည္မွဳေလ်ာ့နည္း က်ဆင္း ေနျခင္းက လူထုအတြက္ အင္အားတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ လူထုေတာ္လွန္ေရး အဆင့္(၃) ျဖစ္တဲ့ တပ္မေတာ္ရဲ႕ ပူးေပါင္းပါ၀င္မွဳ ရရိွခ်ိန္မွာ ၿငိမ္းအဖြဲ႕မ်ားလည္း ပူးေပါင္းပါ၀င္ၾကမယ္လို႕ ေမွ်ာ္လင့္သလို ပူးေပါင္းပါ၀င္ ၾကဖို႕လည္း လိုအပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားနဲ႕ ဒီမိုကေရစီအေရး တက္ၾကြလွဳပ္ရွားသူမ်ား
၆၀။ ၁၉၈၈ခုႏွစ္ အေနအထားနဲ႕ ႏိုင္းယွဥ္ၾကည့္ရင္ လူထုေတာ္လွန္ေရး ေအာင္ျမင္ေစဖို႕အတြက္ လိုအပ္တဲ့ အေျခခံမ်ား ေကာင္းစြာ တည္ေဆာက္ထားၿပီးတာကို ေတြ႕ျမင္ရပါတယ္။ ၈၈၈၈ အေရးေတာ္ပံုကာလကထက္ ပိုမို ထိေရာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္မယ့္ သတင္းမီဒီယာ အမ်ဳိးမ်ဳိး၊ ဆက္သြယ္ေရး လမ္းေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိး ရိွေနပါၿပီ၊
၈၈၈၈ အေရးေတာ္ပံုကာလကတုန္းက အတိုက္အခံအဖြဲ႕အစည္းမ်ား ဖြဲ႕စည္းျဖစ္ေပၚမွဳဟာ အေရးေတာ္ပံုျဖစ္စဥ္ရဲ႕ အေနာက္က လုိက္ခဲ့ရသလို ရိွခဲ့ေပမယ္ ယေန႕ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပမွာ လူထုေတာ္လွန္ေရးအတြက္ အဖြဲ႕အစည္း အသီးသီး ရိွေနၾကပါၿပီ။
၈၈၈၈ အေရးေတာ္ပုံကာလမွာ ဗိုလ္ေန၀င္းကို ခံုရံုးတင္ဖို႕ နိုင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္တရားရံုး မရိွခဲ့ေပမယ့္ ယေန႕ ဗိုလ္သန္းေရႊအတြက္ ICC ရိွေနပါၿပီ။
၈၈၈၈ အေရးေတာ္ပံုကာလက မဆလ ပါတီရဲ႕ ညံဖ်င္းတဲ့ စီမံခန္႕ခြဲမွဳ၊ ဦးေဆာင္မွဳမ်ားကို လူထုထံ စနစ္တက် ေဖၚထုတ္ျပဖို႕ အခ်ိန္လုေနခဲ့ရေပမယ့္ ယေန႕ ကာလမွာ အသီးသီးေသာ ပရိသတ္ Target audience မ်ားအတြက္ သင့္ေလ်ာ္တဲ့ သတင္းစကား Appropriate Messages မ်ားကို သူတို႕ထံေရာက္ေစမယ့္ လမ္းေၾကာင္း Channel အသီးသီးကေန န၀တ/ နအဖ စစ္အာဏာရွင္ လက္တစ္ဆုပ္စာ လူတစ္စုကို တိုင္းျပည္ရဲ႕ ရန္သူ Enemy of the State အျဖစ္ ခ်ျပႏိုင္ဖို႕ လံုေလာက္တဲ့ အခ်ိန္နဲ႕ အျခား အရင္းအျမစ္ေတြ ရိွေနပါၿပီ။
နအဖ/ န၀တကို စစ္ေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူအခြင့္အေရး၊ ဥပေဒေရးရာ စတဲ့ ရွဳ႕ေထာင့္ အသီးသီးကေန ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ၿပီး အသိေပးထုတ္ျပန္ေနတဲ့ အဖြဲ႕အသီးသီးလည္း ရိွေနပါၿပီ။
၆၁။ အထက္ပါ အေျခအေနမ်ားက လူထုေတာ္လွန္ေရး အဆင့္တိုင္းအတြက္ ေကာင္းစြာ အေထာက္အပံ့ ေပးႏိုင္တဲ့ အရင္းအျမစ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္တြင္း ျပည္ပက ျမန္မာဒီမိုကေရစီအေရး တက္ၾကြလွဳပ္ရွားသူမ်ားရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းမွဳ ရလဒ္ေတြပါ။
ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ ဒီမိုကေရစီအေရး တက္ၾကြလွဳပ္ရွားသူမ်ားအေနနဲ႕ အထက္ပါ အရင္းအျမစ္မ်ားကို အသံုးျပဳၿပီး လူထုေတာ္လွန္ေရး အဆင့္ဆင့္ ေအာင္ျမင္ၿပီးေျမာက္ေစဖို႕ ေဆာင္ရြက္ၾကရာမွာ ကိုယ္ကၽြမ္းက်င္တဲ့ နယ္ပယ္ အသီးသီးကေန ကိုယ္တတ္ႏိုင္သလို ပါ၀င္ေနၾကပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ အားလံုးထဲမွာ တာ၀န္အႀကီးဆံုးက ၁၉၉၀ရလဒ္ ကို ကိုင္ေဆာင္ထားသူ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၉၀ရလဒ္ အတြက္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ Authority ကို နအဖ/ န၀တ က ပိတ္ပင္ ဟန္႕တားေနေသာ္ျငားလည္း လူထုက ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႕ တာ၀န္ရိွမွဳ Responsibility ကို ေပးအပ္ထားတဲ့အတြက္ အာဏာရွင္စနစ္ ျပဳတ္ခ်ေရးမွာ ေရွ႕ဆံုးက ဦးေဆာင္ပါ၀င္ဖို႕၊ လူထုအေပၚ တာ၀န္ခံရမည့္ Accountability ရိွေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီ ျဖစ္ပါတယ္။
၆၂။ လူထုႀကီးက ေသာင္းေသာင္းဖ်ဖ်နဲ႕ ႀကိဳဆိုေထာက္ခံခဲ့ၾကတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ႏိုင္ငံတစ္၀ွန္းက စည္းရံုးေရးခရီးစဥ္ေတြကို ျပန္လည္ေလ့လာရင္ NLD ပါတီ၀င္မ်ားကသာ ႀကိဳဆိုေထာက္ခံခဲ့ၾကတာ မဟုတ္ပါဘူး၊ အေၾကာင္းေၾကာင္း ေတြေၾကာင့္ ဖ်က္သိမ္းလိုက္ရတဲ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီ အသီးသီးက ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ပါတီ၀င္ေတြ၊ ေခတ္အဆက္ဆက္က ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ တိုင္းရင္းသားေဒသခံေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ အမ်ားအျပား ပါ၀င္ ၾကပါတယ္။
ယေန႕အခ်ိန္ဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အသံသည္ အားလံုးရဲ႕ အသံ၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ မူ သည္ အားလံုးရဲ႕ မူ ျဖစ္ၾကရမည့္ အခ်ိန္အခါ ေရာက္ပါၿပီ၊ စုေပါင္းအားကို ရဖို႕ NLD မွ ေဆာင္ရြက္သင့္ပါၿပီ။ CRPP နဲ႕တကြ တခ်ိန္က ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့တဲ့ ပါတီေပါင္းစံုနဲ႕ မဟာမိတ္ဖြဲ႕စည္းျခင္း၊ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ေဖၚေဆာင္ျခင္းနဲ႕အတူ လူထုတိုက္ပြဲအတြက္ ျပင္ဆင္သင့္တဲ့ အခ်ိန္အခါပင္ ျဖစ္ပါတယ္။
နအဖ (န၀တ)ရဲ႕ လုပ္ရပ္မ်ားနဲ႕ ပတ္သက္လို႕ ေပၚလာတဲ့ အေတြးအျမင္မ်ား
(က) ယခုအခ်ိန္ဟာ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးေရးကို ေတာင္းဆိုၿပီး နအဖစစ္အာဏာရွင္တစ္စုကို ေမွ်ာ္လင့္ေနရမယ့္ အခ်ိန္ မဟုတ္ေတာ့ဘူး ဆိုတာ အထက္ေဖၚျပပါ သူေလ်ာက္ခဲ့တဲ့လမ္းက သက္ေသခံေနပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ားအတြက္ အဓိကအာရံုစူးစိုက္ရမည့္ ေနရာက လူထုေတာ္လွန္ေရး အဆင့္ဆင့္အတြက္ လိုအပ္သည္ မ်ားကို စတင္ လုပ္ေဆာင္ၾကဖို႕ပါ။ သို႕ေသာ္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးေရး တံခါးကို ဆက္လက္ဖြင့္ထားေပးဖို႕ လိုေနပါေသးတယ္။ တပ္မေတာ္ထဲက ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးလိုလားသူ၊ တိုင္းျပည္မွာ စစ္မွန္တဲ့ တိုးတက္မွဳကို လိုလားသူ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ရားမိုစ့္မ်ား အတြက္ပါ။ တပ္မေတာ္ထဲက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲလိုသူမ်ား ထြက္ေပၚ လာခဲ့ၿပီဆိုရင္ ဘယ္လိုေဆာင္ရြက္ၾကမယ္ဆိုတဲ့ အစီအစဥ္မ်ားကို ႀကိဳတင္စဥ္းစားျပင္ဆင္ထားဖို႕ လိုအပ္ ပါလိမ့္မယ္။
(ခ) နအဖက တပ္တြင္းစည္းရံုးေရးေတြမွာ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားက တပ္မေတာ္ကို ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္ေရး လုပ္တယ္ ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္မ်ားကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ေခ်ဖ်က္သင့္ပါၿပီ။ NLD အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားသည္ ၁၉၈၈ခုႏွစ္ လူထုေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားအတြက္ တာ၀န္ခံ ေတာင္းဆိုေပးေနသူမ်ားျဖစ္ၿပီး နအဖ(န၀တ) လက္တစ္ဆုပ္စာ လူတစ္စုက လူထုအမ်ားစုရဲ႕ ဆႏၵကို ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္ေနသူ၊ တကယ္တန္း Confrontation လုပ္ေနသူမ်ားသည္ နအဖ စစ္အာဏာရွင္ တစ္စုဆိုတာ တပ္မေတာ္နဲ႕ ျပည္သူကို အသိေပး ၾကဖို႕ အထူးလိုအပ္ေနပါၿပီ။
(ဂ) အစိုးရတစ္ခုရဲ႕ အေရးအႀကီးဆံုး လိုအပ္ခ်က္ဟာ လူထုရဲ႕ ယံုၾကည္မွဳ Trust ကို ရဖို႕ျဖစ္ပါတယ္။ နအဖရဲ႕ ကိုယ္တာ၀န္ ကိုယ္မသိမွဳ၊ ကိုယ္ေျပာခဲ့တဲ့စကား ကိုယ္အေလးမထားမွဳ၊ ကိုယ့္ဂတိ ကိုယ္ဖ်က္မွဳ၊ စသည့္ အခ်က္မ်ားဟာ လူထုက နအဖအေပၚ ယံုၾကည္မွဳ ေလ်ာ့နည္းေစပါတယ္။ လူထုနဲ႕ အစိုးရအၾကား ယံုၾကည္မွဳ ေလ်ာ့နည္းျခင္းဟာ လူထုနဲ႕ အစိုးရတို႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကရမယ့္ ႏိုင္ငံဖြ႕ံၿဖိဳးတိုးတက္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားမွာ ထိေရာက္မွဳ မရိွျဖစ္ေစရပါတယ္။ နအဖ စစ္အာဏာရွင္တစ္စုကို ဖယ္ရွားႏိုင္မွသာ အစိုးရနဲ႕ ျပည္သူ လက္တြဲညီေစမယ့္ လမ္းစမ်ား ေပၚေပါက္လာမွာ ျဖစ္တဲ့အျပင္ တပ္မေတာ္နဲ႕ ျပည္သူအၾကား ယံုၾကည္မွဳ ျပန္လည္ ျဖစ္ထြန္းလာေစမည့္အေၾကာင္း တပ္မေတာ္ရဲ႕ မ်ဳိးဆက္သစ္မ်ားကို ပိုမိုအသိေပး ရမည့္အခ်ိန္ ေရာက္ေနပါၿပီ။
(ဃ) နအဖရဲ႕ ၀ါဒျဖန္႕ခ်က္က တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားနဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္ႏိုင္တယ္ ဆိုတဲ့ အခ်က္ပါ။ ယင္းလုပ္ငန္းဟာ ဘယ္အစိုးရတက္တက္ ဦးစားေပး ေဆာင္ရြက္ရမည့္ လုပ္ငန္းတစ္ခုျဖစ္ သလို ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္မွဳဟာလည္း ေရရွည္တည္တံ့တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းမွဳ ျဖစ္ေစရပါမယ္။ ယေန႕ နအဖ နဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အဖြဲ႕မ်ားၾကားက တင္းမာမွဳအခ်ိဳ႕ကို ၾကည့္ရင္ ေရရွည္တည္တံ့တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မဟုတ္တာ ေပၚလြင္ေနပါတယ္။ နအဖရဲ႕ ဂတိမတည္တဲ့ အက်င့္ေၾကာင့္ ယံုၾကည္မွဳ Trust ကင္းမဲ့တာက အဓိက အေၾကာင္းအရင္း ျဖစ္ပါတယ္။
၆၃။ ေဆာင္းပါးတစ္ခုလံုးကို ျပန္လည္စုစည္း တင္ျပရလွ်င္ နအဖ စစ္အာဏာရွင္တစ္စုရဲ႕ လုပ္ရပ္မ်ားဟာ တိုင္းျပည္ကို အာဏာရွင္စနစ္နဲ႕ ဆက္လက္ႀကီးစိုးေရး အေကာင္အထည္ ေဖၚေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး တည္ၿငိမ္စြာနဲ႕ ကမာၻအလယ္မွာ ျမန္မာဆိုၿပီး တင့္တင့္တယ္တယ္ ေလ်ာက္လွမ္းႏိုင္မည့္ အေျခအေန ေကာင္းေတြကို ရရိွခဲ့ေပမည့္ နအဖဟာ လစ္လွ်ဴရွဳ႕ခဲ့ပါတယ္။
တိုင္းျပည္ မတိုးတက္၊ မတည္ၿငိမ္မွဳရဲ႕ ျဖစ္ေနရျခင္းရဲ႕ တရားခံအစစ္ဟာ စစ္အာဏာရွင္ ဗိုလ္သန္းေရႊနဲ႕ လက္တစ္ဆုပ္စာ လူစုရဲ႕ တစ္ကိုယ္ေကာင္း အေတြးမ်ားေၾကာင့္ ဆိုတာကို လူထုႀကီးနဲ႕ တပ္မေတာ္ရဲ႕ အစိတ္အပိုင္း အသီးသီးကို ပိုမို ဖြင့္ခ်သင့္ပါၿပီ။
လူထု ေတာ္လွန္ေရးကို ေအာင္ျမင္စြာ ဆင္ႏြဲႏိုင္မွသာ တိုင္းျပည္ကို ဒီမိုကေရစီ လမ္းေၾကာင္းေပၚ ျပန္တြန္းတင္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လူထု ေတာ္လွန္ေရး ေအာင္ျမင္ေစဖို႕ ျဖတ္သန္းရမည့္ အဆင့္(၃)ဆင့္ကို တင္ျပခဲ့ပါတယ္။
ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီအေရး တက္ၾကြသူမ်ားရဲ႕ အခန္းက႑က အဆင့္(၂)နဲ႕ (၃)မ်ား အခ်ိတ္အဆက္မိမိ ေပၚေပါက္လာေရး လိုအပ္သည့္ ျပင္ဆင္ေဆာင္ရြက္မွဳမ်ားကို မိမိအင္အားရိွသလို ေဆာင္ရြက္ၾကဖို႕နဲ႕ အဆင့္(၁)မွာ တက္တက္ၾကြၾကြ ပါ၀င္ၾကဖို႕ ျဖစ္ပါတယ္။ ။
၂၀၀၉ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လ (၃)ရက္
ေသာၾကာေန႕
ေမာင္ေရြရဲ႔ ယခင္ေဆာင္းပါးမ်ားကို ဒီေနရာမွာ ဖတ္ရွဴႏိုင္ပါတယ္ -
http://moemaka.com/index.php?option=com_content&task=view&id=4394&Itemid=1
http://moemaka.com/index.php?option=com_content&task=view&id=4385&Itemid=86
No comments:
Post a Comment